Lưu lượng là gì? Đơn vị lưu lượng và công thức tính

Lưu lượng là thuật ngữ ta thường nghe thấy qua các bản tin thời tiết. Tuy nhiên có thể ta vẫn chưa có một thông tin cụ thể về nó. Bài viết dưới đây sẽ đem tới cho các bạn các thông tin như: Khái niệm, đơn vị lưu lượng. Hãy cùng theo dõi ở bên dưới nhé!

1. Lưu lượng là gì?

Lưu lượng là đơn vị thể hiện cho lượng vật chất di chuyển qua một vị trí trong một khoảng thời gian cụ thể.  Ngoài ra, đây cũng là một đại lượng được sử dụng phổ biến trong công nghiệp. Trong Tiếng Anh dòng chảy lưu lượng có tên là flow. Flow meter dùng để đo lưu lượng và flow sensor dùng để cảm biến lưu lượng.

Lưu lượng là đơn vị dùng để đo cho các dạng vật chất như: Rắn, lỏng, khí, hơi,… Lưu lượng hơi nóng có nghĩa là tốc độ dòng chảy hơi nóng. Lưu lượng là lượng chảy qua một địa điểm trong một thời gian xác định.

Đây có thể được xem là một đại lượng vô cùng quan trọng đối với các hệ thống thủy lực, nước, hóa chất trong các nhà máy, xưởng sản xuất.

Đã biết được lưu lượng là gì, tiếp theo chúng tôi sẽ  giới thiệu đến các bạn đơn vị lưu lượng và cách đo lưu lượng.

2. Đơn vị lưu lượng

Đơn vị lưu lượng có thể khác nhau giữa từng quốc gia và khu vực. Và đơn vị đo lưu lượng thường thấy nhất vẫn là: m³/giờ, m³/giây, m³/ ngày đêm. Đơn vị lưu lượng theo hệ đo lường quốc tế SI là m³/ giây.

Ở Mỹ người ta có thể sử dụng đơn vị đo như là feet khối/ giây, galon/phút,… Và để có thể sử dụng được thiết bị thì cần có quy trình đổi từ đơn vị riêng tại quốc gia sang đơn vị được quốc tế công nhận chung.

3. Cách tính lưu lượng và đơn vị lưu lượng thời xưa

Cách để tính được lưu lượng dòng chảy:

Công việc tính toán được lưu lượng dòng chảy ngày nay càng trở nên đơn giản hơn nhờ các công thức tính. Nhờ có nó mà ta có thể dễ dàng tính chính xác được lưu lượng của chất khí hay chất lỏng trong một đường ống trong khoảng thời gian cụ thể. Điều này trở nên rất hữu ích trong trường hợp thiếu các thiết bị đo chuyên dụng. Công thức tính lưu lượng được thể hiện như sau: Q = dV/dt. Trong đó các ký hiệu liên quan được thể hiện:

• Q là lưu lượng dòng chảy.
• t là thời gian xác định lưu lượng dòng chảy.
• V là thể tích của chất lỏng đang đo.

Mặt khác, cũng có một công thức đơn giản hơn để tính được lưu lượng là: Q = v.A. Trong đó, ta có: v là vận tốc dòng chảy và A là tiết diện của ống dẫn.

Cách người xưa đo lưu lượng:

Khi các thiết bị đo lưu lượng chưa được phổ biến như ngày nay, việc đo được lưu lượng vô cùng khó khăn. Thay thế vào đó, người ta có thể sử dụng các phương pháp đo khác như:

• Đo lường dựa vào sự chênh lệch áp lực của dòng chảy chất lỏng khi cho nó đi qua một nơi có tiết diện hẹp.
• Để đo lường được lưu lượng nước chảy qua một dòng sông, người ta tiến hành thả trôi một vật. Và sau đó sẽ đo lường vận tốc của nó khi trôi trên sông trong một khoảng thời gian. Tương tự như thế người ta cũng có thể tính được lưu lượng chảy trong một ống dẫn, ống đo.
• Để tính được lưu lượng của dòng chất lỏng chảy qua. Người ta có thể tiến hành tính trước khối lượng của chất lỏng m và khối lượng riêng của chất lỏng đó d.

4. Một số loại lưu lượng thường thấy

Các loại lưu lượng phổ biến mà ta thường được nghe thấy như: Lưu lượng mưa, lưu lượng sông,… Các thông tin về 2 loại này sẽ được chúng tôi đề cập dưới đây.

Lưu lượng sông:

Việt nam là một quốc gia được biết đến với mật độ sông lớn. Chính vì vậy, lưu lượng nước sông càng trở nên quan trọng. Đơn vị đo lưu lượng được sử dụng nhất trong trường hợp này là mét khối trên giờ. Thông số này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với con người. Nó giúp ta có được biểu đồ trực quan, dự đoán lên kế hoạch phòng chống và di tản khi có lũ.

Lưu lượng mưa:

Đây là khái niệm thường được nghe thấy trên các bản tin thời tiết. Nó thể hiện chiều dày của lượng nước mưa. Đó là lượng mưa rơi xuống một địa điểm cụ thể trong một thời gian. Vì thế, ta thường nghe nhắc đến lượng mưa là bao nhiêu mm.

Ví dụ lưu lượng mưa là 150 mm trong 24 giờ. Chúng ta có thể hiểu rằng lượng nước mưa mà ta đo được là 150mm. Tuy nhiên, nước mưa sẽ được ngấm xuống đường, đất, cống thoát nên cảm nhận bằng mắt thường sẽ không nhận biết được chính xác điều đó.

5. Các phương pháp đo lưu lượng hiện nay

Áp dụng phương pháp chênh lệch áp suất:

Đây là phương pháp với ưu điểm: dễ dàng, ổn định. Dễ dàng của nó là trong cả bảo dưỡng và lắp đặt. Ngoài ra nó còn cho ra kết quả có độ chính xác tương đối cao. Ở đây ta chỉ cần dùng chung một loại cảm biến áp lực mà không cần quá chú ý đến kích cỡ ống dẫn. Nó còn có thể sử dụng cho chất lỏng có nhiều cặn, dạng vữa. Là loại chất lỏng khó để thực hiện các phương pháp đo lường khác.

Tuy nhiên nó lại có nhược điểm là giá thành cao và khó thực hiện hơn so với các phương pháp khác.

Phương pháp áp dụng theo nguyên tắc chiếm chỗ:

Phương pháp này có ưu điểm cho ra kết quả có độ chính xác cao. Nó còn có khả năng thích ứng tốt cho các chất lỏng có độ nhớt cao, hoặc hạng nặng.

Tuy nhiên, một số nhược điểm cần lưu ý khi sử dụng phương pháp này là. Nó khá khó lắp đặt, sửa chữa và sau một thời gian sử dụng sẽ bị hao mòn cơ khí.

Trên đây, chúng tôi đã giới thiệu tói các bạn một số đặc điểm nổi bật của lưu lượng. Hy vọng bạn đã có một trải nghiệm tốt đẹp!